Dziedzictwo i tożsamość Węgrowa – wystawa stała

Od 2011 r. w Domu Gdańskim prezentowana była wystawa Ślady tożsamości Węgrowa. Można było na niej obejrzeć przedmioty odkryte podczas badań archeologicznych prowadzonych w mieście w latach 2010–2011 podczas rewitalizacji Rynku Mariackiego i przyległych do niego ulic. Wystawa Dziedzictwo i tożsamość Węgrowa prezentuje znaleziska z poprzedniej ekspozycji, poszerzając ją o nowo odkryte obiekty, które zostały zgromadzone podczas badań z lat 2020–2021, obejmujących m.in. ul. Zwycięstwa i Narutowicza. Wydobyto elementy ceramiczne, w większości z gliny szkliwionej, ale także z porcelitu i materiału glinopochodnego (dna, uszy, nóżki), z XIV–XX w., odkryto również monety, biżuterię, guziki, plomby ołowiane carskie, kupieckie i wojskowe, kule muszkietowe, kulę armatnią, kości zwierzęce. Także elementy ze szkła opalizowanego (dymionego), mające kolorowe wybarwienie. Można je oglądać w pełnej krasie na wystawie.

Najważniejsze odkrycie to pieczęć księstwa mazowieckiego, wykonana z blachy mosiężnej pozłacanej, wypełniona ołowiem, o średnicy ok. 5 cm. Znajduje się na niej korona książąt mazowieckich, Orzeł Biały i Pogoń Litewska, całość otacza wieniec z liści. Znak pieczętny był wyciskany za pomocą stempla, czyli tłoku pieczętnego – i ten element odnaleziono. Do końca XVII w. pieczęć była wykonywana jako pozytyw, a odcisk był negatywem; od początku XVIII w. ryty odwrócono. Węgrowska pieczęć jest pozytywem. Istotnym odkryciem okazał się żelazny topór, datowany na przełom X i XI w. Cenne okazały się także XVI-wieczne podkowy.

Na wystawie wyodrębniono sfery ekspozycyjne: oficjalną miejską i codzienną, obie chronologicznie odwołujące się do historii miasta. Źródła wskazują, że Węgrów był ważnym ośrodkiem targowo-handlowym i prezentowane na ekspozycji elementy także to potwierdzają. Na wystawie można zobaczyć replikę wagi miejskiej, wykonanej na wzór wagi gdańskiej. Zgromadzone liczne plomby towarowe, najczęściej o nieregularnym kształcie, bardziej przypominającym skrawki metalowe, z obustronnie odciśniętymi wypukłymi znakami własnościowymi, miały gwarantować jakość towaru, a obecnie informują o intensywnych kontaktach miasta z innymi ośrodkami, takimi jak Gdańsk, Łódź, Warszawa, i kierunkach rozwoju przemysłu. Okazałą kolekcję stanowi zbiór 257 monet. Najstarsze wśród nich to  srebrna moneta z XVII w. oraz kopiejka datowana na 1763 r.

Licznie prezentowane są też zabytki metalowe – zawiasy, haki, okucia, skoble, a także przedmioty związane z życiem codziennym mieszkańców miasta: noże, łyżki, kłódki, fragmenty metalowych naczyń, oporządzenie jeździeckie i akcesoria toaletowe.

Ważną część  ekspozycji stanowią metalowe ozdoby i części stroju, bardzo często mundurów wojskowych. Są także elementy odzieży wierzchniej – guziki i elementy ozdobne z mundurów wojskowych.

Można zobaczyć także kolekcję ceramiki naczyniowej i budowlanej, czyli kafli piecowych, także cegieł używanych przez wszystkie nacje mieszkające w Węgrowie.

Tło aranżacji stanowią zdjęcia ze zbiorów ikonograficznych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Węgrowie – fotografia ul. Narutowicza z pierwszej dekady XX w. i panorama Węgrowa od strony Kryp z wizerunkiem miejskich świątyń – w przypadku cerkwi i synagogi już nieistniejących. Elementy architektury sakralnej najbardziej obrazują wielokulturowość Węgrowa. Pod panoramą, na wysokości obrazów kopuł świątyń, odnajdujemy charakterystyczny budulec, jego parametry oraz graficzny rysunek przedstawiający technikę murarską.

Autor: MBP

Nowości książkowe

Jedna chwila, gdy znajdziesz się w nieodpowiednim miejscu, w nieodpowiednim czasie… Podczas jednej z pierwszych wiosennych nocy toruńska policja dostaje zgłoszenie. Na terenie nieczynnego dworca kolejowego ginie dwoje nastolatków. Ktoś w ciemności oddał dwa precyzyjne strzały. Sprawa podwójnego morderstwa staje się priorytetowa. Pytanie, jak motyw miał zabójca i czy będą następne ofiary. Komisarz Robert Bukowski, […]

Jak wiele jest w stanie poświęcić młoda paryska krawcowa, by zaistnieć w zdominowanym przez mężczyzn świecie nowojorskiej mody lat 40. XX wieku? Rok 1940 Gdy wojska nazistowskie posuwają się naprzód, młoda paryska krawcowa Estella Bissette zostaje zmuszona do ucieczki z Francji do Stanów Zjednoczonych. Na Manhattan przybywa z zaledwie kilkoma frankami w kieszeni, jedną walizką, […]

Cześć! To ja, Harper. Moje życie – jak zwykle – to totalny chaos. I raczej nic się nie zmieni. Tym razem nastąpiła inwazja wszy. A mój młodszy brat urządza im wyścigi na kuchennym stole. Mój przyjaciel Ed miał ważny mecz koszykówki. Można powiedzieć, że był on elektryzujący . Moi dziadkowie biorą udział w programie telewizyjnym […]

Piękna powieść z dwudziestoleciem międzywojennym w tle. Sara Margo, piękna, pozornie szczęśliwa, odnosząca sukcesy aktorka, w rzeczywistości żyje w strachu przed mężem tyranem, podejrzanym o popełnienie morderstwa. Los Sary zmienia się w chwili, gdy na jej drodze stają dwie kobiety, z którymi pozornie nie ma nic wspólnego. Połączone nienawiścią do Alojzego Liebhabera, stręczyciela, szantażysty i […]